Staw skokowy, czyli tzw. kostka, to jeden z elementów układu ruchu, które są w największym stopniu narażone na różnego rodzaju urazy. Do kontuzji może dojść nawet podczas spaceru czy schodzenia ze schodów, jednak często jest ona konsekwencją uprawiania sportu. Może się pojawić także w efekcie biegania. Jakie mogą być wówczas powody urazu stawu skokowego? Jak sobie poradzić oraz jak ochronić się przed przykrymi doświadczeniami? Wyjaśniamy.
Urazy stawu skokowego a bieganie — jaka istnieje zależność?
Bieganie to sport, którego uprawianie przynosi wiele korzyści dla zdrowia oraz samopoczucia. To jeden z najbardziej zalecanych sportów wytrzymałościowych, który może stanowić remedium przy prowadzeniu siedzącego trybu życia [1]. Trzeba jednak pamiętać, że jego charakter przekłada się także na kontuzyjność, choćby z uwagi na duże obciążenie nóg i stóp.
Z bieganiem najczęściej kojarzą się urazy związane z okolicami stawu kolanowego, np. chonodromalacja rzepki, a także z piszczelami czy ścięgnem Achillesa[2]. Jednak urazy mogą dotknąć także stawu skokowego. Dlatego ból kostek również można powiązać z uprawianiem tego sportu.
Ból kostek – przyczyny po bieganiu
Zastanawiasz się, co może sprawić, że staw skokowy boli po bieganiu? Ból kostek może się pojawić z bardzo wielu przyczyn: zarówno bezpośrednio po powstaniu urazu, jak i w efekcie przeciążenia.
Ból kostek po urazie: co może być jego przyczyną?
Ból kostki po bieganiu może być bezpośrednią konsekwencją urazu. Ten mógł powstać, np. gdy zdarzyło Ci się:
- niefortunnie upaść;
- uderzyć stopą o jakiś twardy obiekt;
- źle stąpnąć podczas biegu.
W efekcie tych zdarzeń mogło nastąpić obrażenie. Jakie dokładnie? Do najczęstszych należą:
- stłuczenie kostki, a zatem zamknięty uraz tkanek miękkich, w wyniku którego dochodzi do powstania krwiaka; towarzyszą temu m.in. ból oraz obrzęk, jednak takie obrażenia są mało groźne, a objawy mogą szybko minąć [3];
- skręcenie kostki, czyli sytuacja, w której dochodzi do rozciągnięcia torebki stawowej i więzadeł, a czasem do ich częściowego przerwania [4];
- zwichnięcie stawu skokowego, gdy nastąpi całkowite uszkodzenie tkanek miękkich oraz przemieszczenia powierzchni stawowych [4];
- złamanie kostki, czyli sytuacji, w której dojdzie do przerwania jej ciągłości [4].
Ból stawu skokowego bez urazu: dlaczego może się pojawić?
Silny ból i obrzęk często pojawiają się po bieganiu, również gdy nie doszło do urazu. To efekt przeciążenia tego obszaru. Może być np. konsekwencją zapalenia rozcięgna podeszwowego, które często towarzyszy osobom uprawiającym ten sport[5]. Jego podstawowym objawem będzie ból i tkliwość pięty, jednak mogą one rozszerzać się również na staw skokowy.
Intensywne bieganie rekreacyjne może też doprowadzić do zwyrodnienia stawu skokowego — to jeden z czynników ryzyka rozwoju tego schorzenia [6]. Wiążą się z nim właśnie ból w stawie oraz ograniczenie jego ruchomości.
Ból nóg w kostkach po bieganiu: diagnostyka i leczenie
Jak widzisz, przyczyny bólu w stawach skokowych mogą być zróżnicowane. Dlatego najlepiej skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli ta dolegliwość, a także np. opuchlizna utrzymują się przez dłuższy czas. Specjalista przeprowadzi wywiad, badanie fizykalne kończyny i zleci dodatkową diagnostykę. Może ona objąć np. wykonanie RTG, rezonansu magnetycznego czy testów laboratoryjnych (np. w kierunku reumatoidalnego zapalenia stawów). W efekcie wskaże najlepszy kierunek leczenia, adekwatny do podłoża i skali uszkodzenia.
Jeżeli jednak dolegliwość pojawiła się np. w efekcie przeciążenia po zbyt intensywnym treningu czy lekkim urazie, można spróbować łagodzić ból przed wizytą u specjalisty. W ramach postępowania zachowawczego, aby zmniejszyć ból oraz obrzęk kostki i stopy, należy[7]:
- zastosować chłodny kompres przez minimum 10 minut, na początku co 2-3 godziny;
- złagodzić ból, np. podając miejscowo preparat zawierający lek z grupy NLPZ. Najczęściej jest do diklofenak, obecny np. w sprayu Diky[8];
- umieścić stopę powyżej poziomu serca, tak aby złagodzić obrzęk;
- unikać obciążenia kończyny – może ona nasilać symptomy i spowalniać rekonwalescencję.
W razie, gdyby objawy w okolicy stawu skokowego nie ustępowały, koniecznie zgłoś się do lekarza. Warto też skonsultować się z trenerem w celu oceny techniki biegania czy doboru odpowiedniego obuwia. Pozwoli to uniknąć kolejnych kontuzji.
Przygotowane w ramach płatnej promocji marki Diky.
[1] Kuchar E., Czy warto biegać?, Medycyna Praktyczna, (dostęp online: 24.08.23 r.) https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/102843,czy-warto-biegac
[2] Kuchar E., Zmiany przeciążeniowe nóg u biegaczy, Medycyna Praktyczna, (dostęp online: 24.08.23 r.) https://www.mp.pl/pacjent/zapytajlekarza/lista/show.html?id=101475
[3] Sułko J., Zamknięte obrażenia tkanek miękkich, Medycyna praktyczna, (dostęp: 24.08.23 r.) https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165546,zamkniete-obrazenia-tkanek-miekkich
[4] Sułko J., Skręcenie stawu skokowego (skręcenie kostki), Medycyna Praktyczna, (dostęp online: 24.08.23 r.) https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165580,skrecenie-stawu-skokowego-skrecenie-kostki
[5] Trojian T., Tucker A.K., Zapalenie rozcięgna podeszwowego, Medycyna Praktyczna, (dostęp online: 24.08.23 r.) https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/238190,zapalenie-rozciegna-podeszwowego
[6] Zimmermann-Górska I., Goncerz G., Szczepański L., Choroba zwyrodnieniowa stawów, Medycyna Praktyczna, (dostęp online: 24.08.23 r.) https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.16.13.
[7] Sułko J. Zwichnięcie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, (dostęp online: 24.08.23 r.) https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/165512,zwichniecie
[8] [4] Diky 4%, Wielka Baza ChPL, (dostęp online: 4.09. 2023 r.) http://chpl.com.pl/#detail=8842428!7750