Rozwód a dziecko z innym partnerem – jak to wygląda?

Koleje życia układają się w rozmaity sposób. Czasem zdarza się tak, że zanim dojdzie do rozwodu z obecnym małżonkiem kobieta poznaje nowego mężczyznę, z którym nawiązuje relację, w tym również intymną. Konsekwencją takiego postępowania może być ciąża, która nie powstała w wyniku współżycia z wciąż prawowitym mężem. Co zrobić w takiej sytuacji? Jak wygląda kwestia “rozwód a dziecko z innym partnerem”? Jakie możliwości ma kobieta, a jakie jej małżonek? Pora odpowiedzieć na te pytania.

Rozwód a dziecko z innym partnerem – co teraz?

Na forach internetowych możemy znaleźć wiele wpisów kobiet, które poruszają temat “zaszłam w ciążę w trakcie rozwodu”. O ile miało to miejsce w związku ze stosunkiem z małżonkiem, z którym zamierzamy się rozwieść może doprowadzić to do decyzji o odmowie rozwiązania małżeństwa, o tyle w przypadku gdy ojcem dziecka jest inny mężczyzna sprawa jest jeszcze bardziej skomplikowana. Poza rozwodem dochodzi bowiem kwestia ustalenia praw rodzicielskich, co nie zawsze jest dla sądu zadaniem łatwym. Co więcej, dotyczy to nie tylko par, które nie uzyskały jeszcze rozwodu, ale również małżeństw, które zakończyły się stosunkowo niedawno. Sprawdźmy więc co w tym zakresie mówi polskie prawodawstwo.

Domniemanie ojcostwa

W polskim prawie funkcjonuje domniemanie ojcostwa. Co oznacza to pojęcie? Zacytujmy. Zgodnie z treścią art. 62 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „jeżeli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia, domniemywa się, że pochodzi ono od męża matki. Domniemania tego nie stosuje się, jeżeli dziecko urodziło się po upływie trzystu dni od orzeczenia separacji”. Wyjaśniając najprościej małżeństwo ustaje dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Tymczasem sprawy rozwodowe potrafią przeciągać się bardzo długo, w związku z czym wiele kobiet w tym czasie poznaje nowych partnerów i zawiązuje relację intymną. Jeśli jednak nie minął okres 300 dni od uprawomocnienia się wyroku ciąża i dziecko, które w jej wyniku się narodzi uznawane jest za biologiczne dziecko byłego małżonka. Nie jest to sytuacja korzystna dla mężczyzny, który w takim przypadku musiałby łożyć na nie swoje dziecko. Również kobiety w nowych związkach nie chcą, by to ich były małżonek widniał w dokumentach jako ojciec ich dziecka z innym mężczyzną i miał pełnię praw decydowania o nim. Dlatego też domniemanie ojcostwa należy obalić.

Jednym z najprostszych i niewymagających interwencji sądu metod jest po prostu zawarcie związku małżeńskiego od razu po uprawomocnieniu się wyroku o rozwodzie. Wówczas domniemanie ojcostwa co do byłego małżonka wygasa. Nie jest to jednak jedyne rozwiązanie.

Zaprzeczenie ojcostwa w trakcie rozwodu

Wiele osób zastanawia się, czy zaprzeczenie ojcostwa w trakcie rozwodu jest możliwe. Nie da się bowiem ukryć, że w wielu sytuacjach byłoby to rozwiązanie korzystne zarówno dla kobiety, jak i dla mężczyzny. Niestety, przepisy prawa mówią jasno zaprzeczenie ojcostwa w procesie rozwodowym jest niemożliwe. Jeśli kobieta jest w ciąży lub dziecko jest już na świecie a trwa postępowanie rozwodowe nie możemy wnieść takiego wniosku. Dopiero po orzeczeniu prawomocnego rozwodu mężczyzna może wystąpić z powództwem o zaprzeczenie ojcostwa. Tak samo może postąpić również matka dziecka. Co ważne, termin na złożenie takiego pozwu to pół roku. W przypadku kobiety czas ten liczy się od dnia porodu. W przypadku mężczyzny –  od momentu, w którym dowiedział się o narodzinach dziecka. Pozew o zaprzeczenie ojcostwa składamy więc wyłącznie po otrzymaniu rozwodu w sądzie rejonowym obsługującym miejsce zamieszkania dziecka.

Ustalanie ojcostwa – jak przebiega?

Zdarza się, że były małżonek uzyskuje zaprzeczenie ojcostwa a tym samym pozbywa się pełni nie tylko praw, ale również obowiązków. Tymczasem nowy partner kobiety nie kwapi się do tego, by uznać dziecko za swoje (może to zrobić po ogłoszonym wyroku składając oświadczenie przed urzędnikiem Urzędu Stanu Cywilnego). Co zrobić w takiej sytuacji? Rozwiązaniem jest pozew o ustalenie ojcostwa. W zależności od podejścia osoby pozwanej sprawa może zakończyć się na jednym posiedzeniu (jeśli uzna ona swoje ojcostwo), może jednak przeciągnąć się na kilka rozpraw, zwłaszcza jeśli poza ustaleniem ojcostwa powódka ma również inne żądania. Co ważne, w dzisiejszych sprawach o ustalenie ojcostwa najczęściej istnieje konieczność wykonania testu DNA, dzięki czemu wyrok jest zgodny ze stanem faktycznym. Badania możemy wykonać przedprocesowo lub na zlecenie sądu.

Podsumowując, ciąża lub narodziny dziecka w okresie postępowania rozwodowego lub niedługo po jego zakończeniu to zawsze kwestie problematyczne, które wymagają przeprowadzenia dodatkowego postępowania sądowego (jeśli ojcem dziecka jest inny mężczyzna lub są takie podejrzenia). Niemniej jednak istnieją sposoby na obalenie domniemania ojcostwa, co jest dobrą informacją zarówno dla pań, które zaszły w ciążę w trakcie rozwodu, jak i dla mężczyzn, którzy nie zamierzają uznawać nie swojego dziecka.